Veciños non gratos

Á pregunta de se lles molestaría ter como veciños a determinadas persoas, un 51% de mozos vascos, entre 15 e 29 anos, rexeita a vecindade cunha vítima do terrorismo; case os mesmos (55%) que cun membro de ETA. Outros veciños non gratos son os drogaditos (48%), xente con antecedentes penais (46%) e neonazis (62%). Os datos proceden dun informe sociolóxico sobre a xuventude de Euskadi.

A primeira interpretación apunta a unha falta de solidaridade coas víctimas do terrorismo e a unha actitude de ollar para outro lado ante un problema específico da sociedade vasca, pero os datos son extrapolables.

A enquisa non indaga nos motivos do rexeitamento, pero é evidente que non son ideolóxicos. O único rasgo común aos grupos non gratos é o risco que pode implicar a súa vecindade. E non se distingue entre os xeradores de violencia e as vítimas dela.

Ese desexo de evitar o risco é unha actitude común a outras sociedades. Seguridade e comodidade son os grandes valores do mundo occidental. Vivimos na modorra espiritual que tanto irritaba a Unamuno.

Hoxe no mundo árabe hai xente nova que está inmolándose para conseguir xustiza e liberdade. Diríase que no mundo occidental o idealismo da xuventude, a súa capacidade de rebeldía e de loita polas causas nobles está desaparecendo. Iso paréceme o máis triste do informe sobre a xuventude de Euskadi.

Fuga de cerebros

O problema é vello. Os nosos universitarios ao acabar a carreira non atopan aquí traballo acorde á súa formación; acaban en moitos casos de condutores de autobús, porteiros de noite, vendedores en tendas de luxo, ou na casa dos pais e no paro. Médicos ou enfermeiras van a Portugal (sobre todo os galegos) ou a Inglaterra. Había unha excepción: os enxeñeiros industriais, sobre todo os de telecomunicación, a xoia da coroa. Eses tiñan traballo seguro… ata que chegou a crise.

Agora Alemaña necesita 36.000 enxeñeiros. Alí a xente nova preferiu unha formación profesional, que é mais curta e está ben pagada. E, como Alemaña non é unha ONG, busca enxeñeiros onde máis baratos están, ou sexa, en España. Nada que ver coa man de obra case analfabeta que marchou para aló nos anos 70. Agora van rapaces ben preparados, que cobrarán un 40% menos que os seus colegas alemáns, pero que en poucos anos estarán integrados naquel país. A maioría non volverán, ou farán como o emigrante do poema rosaliano: «Cando xa vello sea/tornarei cos meus ósos para a aldea/que algo lle hei de levar á terra nosa». Non é culpa deles. Ao perdelos, perdemos de novo o tren do futuro.

Mándanos as túas fotos

Intento acabar un traballo e a música discotequeira que chega a través dos tabiques incórdiame dabondo, e máis que a música moléstame un anuncio repetido unha e outra vez. Intento non prestarlle atención, pero de súpeto unhas frases póñenme en alerta: «¿Queres saír nun reality show cos teus artistas preferidos?…». Despois veñen unha serie de nomes que eu descoñezo na súa maioría a quén pertencen. E para acabar: «Mándanos os teus datos e as túas mellores fotos». E dan unha dirección de correo de Hotmail non identificable, que non se corresponde con ningunha empresa coñecida. Vou ao meu aparato de radio e localizo a emisora, que segundo me informan é moi popular entre a xente nova.

O anuncio non di qué clase de traballo ofrecen, nin qué clase de fotos son as que solicitan, nin qué uso van facer de fotos e datos, nin tampouco quén son os solicitantes… ¿Quen é esa produtora de televisión que utiliza un correo de Hotmail? Calquera lector de novela policíaca sabe que se queres manter o anonimato por Internet o mellor é abrir unha conta en Hotmail, para que non podan identificarte.

Probablemente neste caso se trate dunha produtora real, non dunha panda de dexenerados que intentan conseguir fotos de adolescentes. O prezo dun anuncio radiofónico tan reiterado debe de resultar disuasorio para moita xente.

O preocupante é que, sendo unha empresa seria, que realmente busque xente nova para traballos honestos, utilicen un anuncio que os fai altamente sospeitosos, o mesmo que poderían usar uns delincuentes. Coidado con estas ofertas de orixe descoñecida.

Acoso dixital

Cóntanme que rapazas novas que pretenden traballar como modelos ou azafatas de feiras están sufrindo acoso a través da web. Reciben correos de cazatalentos que sen ofrecer nada concreto fan alusión a traballos en eventos de prestixio como a Copa América ou a Pasarela Cibeles. As interesadas deben enviar fotos a unha dirección de correo electrónico.

Tras o primeiro envío, dinlles que superaron unha selección, pero deben enviar fotos con menos roupa. Tamén pode ser que lles propoñan ir directamente a un casting por webcam, ou sexa, a través da cámara que a rapaza ten conectada co ordenador á Internet. Aquí igualmente son animadas a poses provocativas.

As que pican sofren a partir dese momento un verdadeiro acoso: ou acceden ás demandas de imaxes cada vez máis comprometedoras ou son ameazadas con colgar na web as que xa teñen e ademais facelas chegar ás familias. É tan simple que sorprende que alguén poida caer na trampa, pero son moitas as vítimas, sempre moi novas, deste engano.

As recomendacións para evitalo son: nunca enviar nada a alguén que escribe desde correos gratuítos, tipo Hotmail o Gmail. Solicitar datos que se poidan comprobar da empresa para a que traballa o remitente e pedir explicacións claras do tipo de traballo (algúns acaban ofertando pornografía). En caso de dúbida, que sexa unha persoa adulta e responsable quen faga o papel de axente da modelo.

Como di a xente nova: «pásao». Nunca se sabe ata onde pode chegar un xornal, quen nos le e quen pode contarllo a quen non nos le, quizá a unha rapaciña que soña con ser modelo.

Indy sénior

Fun disposta a divertirme e a gozar coas aventuras de Indiana Jones. Ou heroe é dá miña quinta e téñolle simpatía. Pero como a película é mais ben maliña, enseguida comecei a pensar que, se Indiana fose unha muller, a boa hora lle montaban esta superprodución. ¿A que actriz de 65 anos lle ofrecen un papel protagonista que non sexa de avoa ou de nai de moza casadeira ou, aínda peor, de sogra? Recoñezo que Harrison Ford ten unha espléndida materia prima, pero tamén a ten Jane Fonda, que foi na súa xuventude Barbarella, e á que ningún produtor se lle ocorre metela de novo naquel papel, malia a que a actriz conserva unha magnífica figura e a que Botox e maquillaxe combinados fan milagres. Pero ninguén arrisca vos cartos nunha película dunha avoa facendo de heroína.

Maxia dá literatura e maxia do cine. Ou público dálle creto a este avó-heroe. E eu tamén, porque me gustan vos avós marchosos. Ou único que lamento é que ninguén cre un personaxe feminino equivalente.
Ou guionista desta nova entrega é moi hábil. Varias veces alúdese na cinta á idade do protagonista: un rapaz chámalle «avó», o mesmo dei que xa vai vello, pero todo iso redunda a maior gloria de Indy, que cando ponse en acción, pese ás enrugas e a estar fondón, resulta máis listo, máis forte e máis sedutor que ou que lle chamaba avó. Ou mérito coido que é de George Lucas que creou un personaxe atractivo para todo ou mundo. A calquera home lle gustaría converterse nese guapo arqueólogo, profesor de Universidade e aventureiro a partes iguais; e a calquera muller lle gustaría ser a que ou seduce ao.